شهرستان بافق با ۴۲ هزار نفر جمعیت دارای یک بخش مرکزی، سه دهستان و ده ها روستای کوچک و بزرگ است. این شهرستان از گرمترین و سردترین نقاط به صورت همزمان برخوردار بوده و دارای منابع زیرزمینی متنوعی است. با ما در راهنمای سفر نوروزی به بافق همراه باشید تا شما را با تعدادی از دیدنی های معروف بافق آشنا کنیم.
مسیر اکوتوریسم روستاهای باقرآباد و صادق آباد
روستای باقرآباد در ده کلیومتری غرب شهرستان بافق قرار دارد. این روستا که در حاشیه کویر در انجیر بوده، از یک بافت زنده روستایی برخوردار است. عمده فعالیت روستاییان باغداری درختان نخل و همچنین پرورش دام خانگی بوده و خانه های این روستا عمدتا با خشت و گل و سنگ بنا شده اند. از مهمترین جاذبه های پیشنهادی جهت بازدید گردشگران در این روستا میتوان به نخلستان های سربه فلک کشیده، برج روستا، آسیاب گاوی، دنگ خانه و جذاب تر از همه، قلعه باقرآباد اشاره کرد. بناهای ذکر شده که عمدتا محصول اواخر دوره زندیه و اوایل قاجار هستند، مجموعه کاملی را جهت تجربه و مشاهده زندگی مردمان ساکن در یک روستای دشتی و کویری به نمایش گذارده اند.
در شهر و روستاهای یزد سیستم قنات به عنوان یک میراث جهانی کشاورزی همواره ضامن حیات جوامع بشری در این منطقه کوهستانی – بیابانی بوده است. در روستاهایی که سطح زمین از یک شیب نسبی برخوردار است، آسیاب های آبی زیادی جهت فرآوری مهمترین قوت مردم یعنی گندم، جو و ذرت احداث شده و فعالیت می کردند. در روستای باقرآباد بدلیل صاف بودن نصبی سطح زمین، ساکنان، خلاقانه آسیاب گاوی را بنا کرده که با استفاده از نیروی حرکتی گاو یا بعضا شتر و با مصالح بومی، سنگ آسیاب را به چرخش وا می داشت و صدای حرکت سنگش همواره نویدبخش زندگی و حیات بود. این آسیاب از دو اتاق، یکی جهت نگهداری و انبار غلات و مکان خواب آسیاب بان و دیگری جهت نگهداری گاوها و شترها برخوردار بوده و فضای اصلی آسیاب منظره ای زیبا و جالب توجه را خلق کرده است.
پس از پیاده روی در بافت سنتی روستا و در میان نخلستان ها در مجاورت نهرهای آب، به قلعه باقرآباد می رسیم. این قلعه که زمانی ساکنان روستا را در خود جا می داد، از دو برج شش ضلعی و هشت ضلعی و هم چنین از ۴۵ اتاق برخوردار است که بدلیل بازسازی هم اکنون قابلیت خوبی جهت بازدید گردشگران را دارد. جهت نگهبانی و محافظت از قلعه و نخلستان ها و کشتزارهای روستا، یک برج منفرد نیز در نزدیک قلعه احداث شده است. در مجاورت قلعه دنگ خانه واقع شده که خاص این منطقه از کشور هست. بدلیل حاصلخیز بودن خاک بافق جهت پرورش ارزن و تفکر خلاق بومیان این مناطق، در دوران گذشته دنگ خانه های متعددی در این شهرستان بنا شدند.
این مجموعه از چهار اتاق پیرامونی جهت زندگی آسیابان و همچنین انبار غلات و یک بخش اصلی دنگ خانه تشکیل شد. سازه اصلی آسیاب از یک تخته چوب تشکیل شده که در وسط بر روی یک مرکز ثقل قرار دارد. در یک طرف چاله ای ساخته شده که ارزن به داخل آن ریخته شده و توسط سطح مقطع چوبی که به انتهای یک طرف تخته چوب متصل بود، پوست ارزن ها جدا می شد. براساس راهنمای سفر نوروزی به بافق باید بدانید که بر روی دو طرف تخته فوق الذکر آسیابانان قرار می گرفته که آن را به صورت الاکلنگی حرکت داده و سبب کندن پوست ارزن ها می شدند.
در راهنمای سفر نوروزی به بافق پس از روستای باقرآباد، روستای صادق آباد و قلعه آن قرار دارد و سپس تپه های شنی گسترده مرتفع در مجاور کویر و نمکزار و رودخانه شور و نیزارها به حوزه دید گردشگران وارد می شوند. این تپه ها یکی از زیباترین مجموعه تپه های شن های روان را در کل کشور و یکی از دیدنی های معروف بافق شکل دادند.
-آسیاب گاوی باقرآباد
-دنگ خانه باقرآباد
-قلعه تاریخی باقرآباد
-دهکده گردشگری باقرآباد
-قلعه صادق آباد
–شن های روان صادق آباد
-شن های روان پتکستان
–کمپ کویری شن و شادن
–روستای گردشگری قطرم
–باجگان
-شن های روان براریگ
–منطقه حفاظت شده کوه بافق
-منطقه شکار ممنوع آریز
مسیر اکوتوریسم ریگزارهای پتکستان و روستاهای شادکام و قطرم
در مجاورت شهر بافق و در ابتدای مسیر روستاهای شادکام و قطرم، در سمت چپ جاده مسیر ورودی به تپه های پتکستان قرار دارد و کمپ شن و شادن در مجاورت ریگزار با ارائه خدمات تفریحی و رفاهی پذیرای گردشگران عزیز هست. روستاهای شادکام و قطرم در فاصله تقریبی چهل کیلومتری شمال شرق بافق بوده که در انتهای دو دره و در داخل منطقه حفاظت شده کوه بافق قرار دارند. مهمترین ویژگی این روستاها، معماری سنگی و خشتی بوده که آن را به یکی از دیدنی های معروف بافق تبدیل کرده است.
شادکام و قطرم دو روستای کاملا ییلاقی برای سفر نوروزی به بافق بوده که در بعضی از زمانهای سال، اختلاف دما در آنها نسبت به بافق به حدود سی درجه سانتیگراد می رسد. از مهمترین فعالیت های قابل توصیه در این روستاها میتوان به مشاهده و قدم زدن در کوچه باغ ها، مشاهده مناظر کوهستان و خانه های روستایی، عکسبرداری در روز و شب از بافت روستایی و گذراندن شب و روزی آرام و خاطره انگیز اشاره کرد.
پیت معدن چغارت
معدن چغارت به عنوان یکی از بزرگترین و قدیمی ترین معادن فعال، سهم چشمگیری از خوراک مراکز فرآوری سنگ آهن کشور را تامین می کند و در فاصله چند کیلومتری بافق قرار دارد. تماشای پیت این معدن به عنوان یک معدن روباز بزرگ و دریافت اطلاعات درباره معدن منطقه و فعالیت های مرتبط با معدن کاری می تواند تجربه ای بی نظیر برای بازدیدکنندگان عزیز بحساب آید. این معدن تنها معدن کشور بوده که بطور سازمان یافته پذیرای گردشگران علاقمند هست.
روستای گردشگری باجگان
علاقمندان به گردشگری روستایی می توانند در صورت تمایل پس از بازدید از پیت معدن چغارت به راه خود ادامه داده و پس از عبور از منطقه سبزدشت، به روستاهای گردشگری منطقه برسند. روستای باجگان به عنوان یک روستای سردسیری در منطقه جنگل های کم تراکم ارس واقع شده و از خانه ها و کوچه باغ های سنگی بسیار دیدنی و جالب توجه تشکیل شده است. محصولات محلی از جمله نان محلی و کشکو ماست و زیره در این روستا قابل خریداری بوده و چنار کهنسال این روستا در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
شهرستان بافق دو اکوسیستم بزرگ و کامل کوهستان و بیابان را در مجاورت یکدیگر دارد. این سرزمین منطقه حفاظت شده کوه بافق و منطقه شکار ممنوع آریز را در خود جای داده و در مجاورت آن کویر درانجیر قرار گرفته است. در این منطقه عوارض طبیعی چشم نوازی همچون تپه های شنی و ریگزارها، نمکزارها، نیزارها و رودخانه شور خلق شدند. این وضعیت جغرافیایی منحصر بفرد یکی از مهمترین زیستگاه های امن کشور و جهان را خلق کرده و گونه های حیوانی مهمی هم چون کل و بز، قوچ و میش، کبک، کاراکال، روباه، گرگ، شغال و عقاب طلایی این منطقه را به یکی از دیدنی های معروف بافق تبدیل کرده اند.
–امامزاده عبدالله (ع)
-زورخانه رحیم
-میدان خان
-خانه وحشی بافقی
-کاروانسرای میدان خان
-آب انبار و حمام کاکامیر
–مسجد جامع بافق
-برج های ارگ عبدالرضا خان
-آب انبار و ساباط خانیا
-دریاچه تفریحی و پارک آهنشهر
-شهربازی آهن
-رستوران هتل نیکان (جنب میدان دانشجو)
-رستوران علمدار (بلوار انقلاب)
-رستوران سنتی وحشی بافقی (بلوار وحشی بافقی)
-رستوران گل سرخ (شهرک آهنشهر)
-مجتمع رستوران پاپیتال (روبه روی پاک کودک)
-رستوران یاس (روبه روی شهرداری)
-فست فود تمشک (جنب میدان ولیعصر)
-رستوران سیمرغ (میدان امامزاده عبدالله)
–هتل نیکان (جنب میدان دانشجو)
-مهمانسرای مرکزی آهنشهر
-کمپ کویری شهید برزگری (صادق آباد)
-مجموعه اقامتی ۳۸ واحدی آهنشهر
–خانه معلم
-فروشگاه بابایی (خیابان شهید تفکری)
-فروشگاه دنیای هنر بافق
-قلعه باقرآباد (دهکده گردشگری باقرآباد)
-میدان معلم، جنب پمپ بنزین
-میدان امامزاده عبدالله
-جنب مسجد جامع
-داخل رستوران ها و مراکز اقامتی
-داخل پارک ها
-داخل کاروانسرای میدان خان
-جنب قلعه باقرآباد
-حمام ملارد
۱-ورودی بافق از یزد | جنب دانشگاه پیام نور بافق
۲-ورودی شهر بافق از بهاباد و کرمان | جنب سه راهی سه چاهون
۳-میدان امام حسن (ع) | ورودی بافق از نوق، سیریز و کرمان
