دهم اردیبهشت، روز ملی خلیج فارس هست. به همین دلیل، این روز را بهانه قرار دادیم تا کمی بیشتر در مورد این خلیج بگوییم و با علت نامگذاری روز ملی خلیج فارس آشنا شویم. در این روز، شاه عباس صفوی بعد از ۱۱۷ سال تسلط اشغالگران پرتغالی بر سواحل جنوبی کشور توانست تا تنگه هرمز و خلیج فارس را از چنگ پرتغالی ها خارج کند و تا ابد نامی نیک را از خود بجای گذارد. اگر می خواهید بدانید روز ملی خلیج فارس چه روزی است، اطلاع داشته باشید که در ۲۲ تیر ۱۳۸۴ هیئت دولت مصوبه ای تایید کرد و طی آن، دهم اردیبهشت روز ملی خلیج فارس نامگذاری شد که بی شک، روزی افتخارآمیز در تاریخ ایران هست.
نوادگان ما باید بدانند نامگذاری روز خلیج فارس یادآور دفاع از تاریخ آبا اجدادی ماست. این خلیج با کنه وجودی ما گره خورد، اما متاسفانه ما از این میراث گرانبها نگهداری نمی کنیم و بخاطر آلودگی های نفتی، فاضلاب کشتی ها، فعالیت های صنعتی، شهری و بندری، غرق شدن کشتی حامل مواد نفتی و شیمیایی و جنگ تحمیلی ایران و عراق حیاتش را به خطر انداختیم.
در سالهای اخیر، کشورهای عرب حاشیه و درصدر آنها عربستان تلاش فراوانی در تحریف نام این خلیج داشتند تا با این تغییر، شاید درصدی اعتبار و تمدن برای خود کسب کنند و این آبراه استراتژیک جهانی را به نام خود درآورند. هرچند شیوخ عرب در این راه تنها نیستند و مورد دیگر تحریف نام خلیج فارس در سال ۱۳۸۳ توسط اطلس مشهور جهانی به نام نشنال جغرافی بود. پس از تحریف نام خلیج فارس در اطلس که بعد از دو قرن کاربرد نام خلیج فارس برای اولین در نسخه جدید در آبان سال ۱۳۸۳ نام جدیدی را در کنار نام بین المللی خلیج فارس قرار داد، خشم و اعتراض عمومی در میان فعالان اجتماعی و فرهنگی داخل و خارج نسبت به این تحریف غیرعلمی صورت گرفت و پس از ارسال هزاران ایمیل اعتراضی، مدیر موسسه مشهور آمریکایی ضمن عذرخواهی از ملت ایران قول داد تا اشتباهش را جبران کند.
متاسفانه، در این چند سال اعراب حاشیه نشین آرام ننشسته و در هر مراسمی اعم از سیاسی، فرهنگی و ورزشی از نام بیگانه ای برای خلیج همیشه فارس استفاده کردند و حتی از فضای اینترنت هم برای این بازی کثیف پیرامون نامگذاری روز ملی خلیج فارس بهره بردند. اصطلاح «خلیج عربی» برای نخستین بار در دوره تحت قیمومت شیخ نشین های توسط کارگزاران انگلیس و بطور ویژه از طرف یکی از نمایندگان سیاسی انگلیس مقیم در خلیج به نام رودریک اوون در کتابی به نام حباب های طلایی در خلیج عربی استفاده گشت. در کشورهای عربی شمال آفریقا حتی نویسندگانی هستند که در دفاع از نام این خلیج مطالبی را منتشر و هم زبانان خود را بشدت سرزنش کردند. اما، اعراب حاشیه نشین به دلایل سیاسی نام این خلیج را به یک بهانه تبدیل کرده تا به مقابله رسانه ای و تبلیغاتی با ایران بپردازند.
براساس مقاله روز ملی خلیج فارس چه روزی است باید بدانید که کهن ترین نام این خلیج که در کتیبه های آشوری آمد، “نارمراتو” به معنی رود تلخ هست. در دوره هخامنشیان بدان “دریا تی هچاپارس ا تی”به معنی دریایی که از پارس می رود، می گفتند. تا حمله اسکندر مقدونی، هخامنشیان بیش از ۲۰۰ سال بر جزیره ها و ساحل های خلیج در عرصه نظامی و بازرگانی فرمانروایی داشتند. اشکانیان در سال ۲۵۰ سلوکیان، جانشینان اسکندر را از ایران به غرب رود فرات فراری دادند و دوباره تمام ساحل و جزیره های خلیج را در اختیار گرفتند. در سده چهارم میلادی، ساحل های غربی و جنوبی خلیج از سوی شاپور دوم ساسانی گشوده شده و در آغاز ورود اسلام، ایرانیان، یهودیان و مسیحیان در آن زندگی می کردند.
براساس مقاله علت نامگذاری روز ملی خلیج فارس باید بدانید که پیامبر اسلام اداره این خلیج را به یکی از پیروان خود سپرد. بعدها ساحل و جزیره های خلیج فارس بارها دست به دست شدند، اما خلیج همیشه خلیج فارس ماند. کتابهای بسیاری از جغرافیدانان نامی غرب همچون استرابون و بطلمیوس و کتابهای جغرافیدانان شرق از جمله کتاب “البلدان”،” قانون مسعودی”المسالک و ممالک” همگی بر درستی نام خلیج فارس گواهی می دهند. انگلیسی زبان ها نیز این منطقه جغرافیایی خاص را PERSIAN GULF نامیدند که در واقع ترجمه ساده ای از نام “خلیج فارس” هست و نقشه های بیشماری که از ملوانان و جغرافیدانان انگلیسی قرون ۱۶ و ۱۷ میلادی باقی ماندند، اسناد غیرقابل انکار این حقیقت تاریخی هستند.
به لحاظ زمین شناسی، این منطقه از پدیده های دوران سوم زمین شناسی بوده و حدود سی میلیون سال قبل بوجود آمد. آنطور که زمین شناسان مطرح می کنند، وسعتش تقریبا دو برابر وسعت فعلی بود که در اثر تحولات زمین شناسی و ریزش رسوبات رودخانه ای پسرفت کرده است. این منطقه پیشینه چند هزار ساله ای دارد، چرا که محل برخورد تمدن های بزرگ باستان بود و قرار گرفتن در چهارراه ارتباطی سه قاره اهمیتش را در قرون میانه بیش از پیش آشکار می کرد. گذشتن راه های مهم تجاری از این منطقه، عاملی در گسترش تجارت بود، به ویژه تجارت مروارید که اهمیت ویژه ای داشت.
کم کم با ورود استعمار و رقابت های جهانی، این منطقه به عرصه تاخت و تاز قدرت های جهانی تبدیل شد و قدرتهای پرتغالی، هلندی، فرانسوی، بریتانیایی، روسی و آمریکایی به چپاول اقتصادی در این منطقه پرداختند. تا اینکه در نیمه قرن بیستم، با اکتشاف نخستین چاه های نفت توجه بیش از پیش کشورهای صنعتی به این منطقه جلب شد.
خلیج ما زیستگاه بسیاری از جانوران و گیاهان دریایی هست و نقش بنیادین در چرخه حیات و ذخیرگاه آبزیان شیلاتی دارد. جنگل های حرا که یونسکو آنها را ذخیره گاه زیست کره زمین و سازمان محیط زیست آنها را منطقه حفاظت شده اعلام کرد، ۲۱ گونه پرنده و نزدیک به ۲۲ میلیون پرنده مهاجر و پستاندارانی همچون دلفین ها، گاوهای دریایی و نهنگ ها را در خود جای می دهد. نزدیک به ۳۴ گونه آبزی در خلیج شناسایی شده اند. صدف هایی که در پیرامون بعضی جزایر صید می شوند، به سبب شفافیت و زیبایی رنگ و نقش و نگارهای متعدد طرفداران بسیاری دارند. مروارید خلیج با رنگهای مختلف و دوام و درشتی از جذابیت خاصی برخوردار بوده و از بهترین مرواریدهای جهان بشمار می آید.
