ایسنا/ این خبر پیرامون جمجمه زنی مربوط به ۹۰۰۰ سال پیش از یک تغییر عمدی پرده برداشت، برای شما نگارش شد.
داستان چیست؟
در میان یافته های باستان شناسی تپه عبدالحسین، جمجمه یک انسان مربوط به حدود ۹۰۰۰ سال پیش یعنی دوره نوسنگی پیش از سفال شناسایی شد؛ جمجمه ای با تغییر شکل تعمدی در پیرامون آن.
اسکلت این فرد براساس ویژگی های ریخت شناسی لگن خاصره و جمجمه به یک زن ۳۰ تا ۴۰ سال مربوط است. قامت این فرد بر مبنای اندازه گیری استخوان ران، بین ۱۵۷ تا ۱۶۵ سانتیمتر تخمین زده می شود.
ویژگی اصلی اسکلت این زن، تغییر شکل عمودی جمجمه است، بطوریکه حدس زده می شود جمجمه این فرد در زمان نوزادی با دو باند پهن بسته شده و در نتیجه سمت جلویی (پیشانی) و پس سری جمجمه، باریک و درازتر از حالت عادی شده است.
به سبب بستن باند، آثار فرورفتگی و عمیق شدن جداره (استخوان گیجگاهی و ابتدای آهیانه) و بوجود آمدن برآمدگی در بخش جلویی جمجمه دیده می شود.
سنت شکل دهی تعمدی به جمجمه در دیگر محوطه های نوسنگیِ همزمان با عبدالحسین نظیر تپه گنج دره واقع در کرمانشاه و علیکش واقع در ایلام نیز شناسایی شده است.
بررسی های مردم شناسی در جوامع بومی امروزی که چنین رسومی در آن ها رواج دارد و همچنین تحلیل و تفسیر شواهد باستان شناسی نشان می دهد که احتمالا تغییر شکل عمدی جمجمه در عهد باستان با اهداف ویژه اجتماعی، آیینی و زیبایی شناختی برای بارز کردن افراد از دو جنسیت مرد و زن و یا گروه خاصی در جامعه انجام می شده است. آزمایش ایزوتوپ دندان اسکلت های تپه عبدالحسین نشان می دهد که رژیم غذایی مردم آن دوره سرشار از غلات بوده که شاخصه کشاورزان است.
تپه عبدالحسین در شهرستان دلفان، استان لرستان واقع شده است. این تپه دارای آثاری از یک روستای اولیه از دوره نوسنگی ـ اواخر هزاره نهم تا اواسط هزاره هفتم پیش از میلاد ـ است. این محوطه در سال ۱۳۵۷ کاوش شد که در نتیجه، آثار سکونتی از هر دو دوره نوسنگی بدون سفال و با سفال پیدا شده است. جمجمه این زن اکنون در موزه ملی ایران نگهداری می شود.
